Duitse wijnen hebben op dit moment in Nederland een dubbele status: in de restaurants zijn ze erg gewild omdat ze zo goed met eten te combineren zijn. De consument komt echter veel minder in contact met Duitse wijn, vooral ook omdat ze in de supermarkten nog niet zo veel te vinden zijn. Dit heeft alles te maken met een imago-probleem: Duitse wijnen zouden te zoet zijn. Dit was inderdaad zo in vroeger eeuwen en nog tot na de Tweede Wereldoorlog. Inmiddels echter heeft de Duitse wijnbouw een enorme omslag gemaakt en komen er de meest geweldige droge wijnen vandaan.
Klimaat en bodem
Het klimaat in Duitsland is over het algemeen te omschrijven als koel. Alleen een wijngebied als Baden en sommige delen van de Pfalz zijn wat warmer. In Duitsland speelt dan ook het microklimaat een grote rol: hellingen die beschut liggen op het zuiden zijn beter geschikt voor wijnbouw dan vlakke stukken zonder beschermende heuvels eromheen. Denk bijvoorbeeld aan de beroemde steile hellingen langs de Moezel en de Rijn, waar geweldige wijnen vandaan komen. Op die hellingen bestaat de bodem vaak uit leisteen, een bodemsoort die groot smaakeffect kan hebben op vooral de witte wijnen.
Door het koele klimaat rijpen de meeste druivenrassen vrij traag. Daardoor ontwikkelen ze een hoog zuurgehalte en mooie, volle aroma’s. Door dat koelere klimaat worden ook minder suikers gevormd, waardoor Duitse wijnen vaak een laag alcoholpercentage hebben.
Geschiedenis
De eerste wijnstokken zijn onder invloed van de Romeinen langs Moezel en Rijn geplant. Daarnaast zijn er ook aanwijzingen dat Keltische volken in het zuiden van Duitsland aan wijnbouw gedaan hebben.
Evenals in Frankrijk waren het de kloosters die in de Middeleeuwen de wijncultuur hoog hielden. Duitsland was voor ons land, maar ook voor bijvoorbeeld Engeland, eeuwenlang een van de belangrijkste wijnleveranciers. Een glaasje Rijnwijn stond hoog in aanzien van zowel middeleeuwse stadsbestuurders als 19e-eeuwse notarissen. Met de Eerste en Tweede Wereldoorlog kreeg de wijnindustrie echter een geweldig klap: verwoestingen van wijngaarden, instorting van de handel etc…
Duitse wijnen nu
Sinds de laatste decennia van de 20ste eeuw is Duitsland hard op weg een uiterst modern wijnland te worden. Jonge wijnboeren en –boerinnen nemen overal het roer van hun vaders over, gemengde bedrijven zijn overgeschakeld op alleen wijnbouw. Vooral met droge Riesling en andere witte wijnen maakt het land furore. Voeg daar nog de geweldige zoete wijnen aan toe, naast de sekt, de bijzondere rosé’s en de opkomende rode wijnen, en je hebt een uiterst spannend wijnland.