Wanneer we aan wijn denken, hebben velen van ons misschien een beeld van droge rode of frisse witte wijn in gedachten. Maar er is nog een categorie die niet over het hoofd mag worden gezien: zoete witte wijn. Deze heerlijke en verfijnde wijnen hebben vaak een onderschatte aantrekkingskracht. In dit artikel verkennen we de wereld van zoete witte wijn en delen we zeven serieuze zoete witte wijnen die het proeven waard zijn.
Wat is de beste zoete witte wijn?
De beste zoete witte wijn is Chateau d’Yquem uit Sauternes. Sauternes is een klein dorpje uit het zuidelijke gedeelte van Bordeaux. Hier wordt van de sauvignon blanc, muscadelle en sémillon een prachtige wijn gemaakt. Het bijzondere aan deze wijn is dat in de late zomer een schimmel de druif aanvreet. Hierdoor drogen de druiven uit, maar dit komt het suikergehalte en de smaak ten goede. Een fles Chateau d’Yquem kan in bijzondere jaren wel ouder worden dan 100 jaar. Je zult begrijpen dat hier een prijskaartje aanhangt. Een fles Chateau d’Yquem kost je op zijn minst 200-300 euro. In deze blog hebben wij ons gericht op wijnen die gezien hun veel lagere prijs (10-50 euro) een uitstekende prijs-kwaliteitsverhouding hebben.
Hoe wordt zoete witte wijn gemaakt?
Methode 1, toevoegen van suiker voor de gisting
Sommige van de beste zoete wijnen worden gemaakt door het concentreren van het suikergehalte in de druiven aan het begin van het wijnmaakproces. Dit gebeurt zodat een deel van de druivensuiker de volledige gisting kan overleven zonder te worden omgezet in alcohol en koolstofdioxide. Het idee is om druiven te hebben die zo intens zoet zijn dat de gist afsterft voordat deze de kans krijgt om alle suiker uit het sap om te zetten (gist sterft van nature bij 15% alcoholvolume).
Drogen van druiven
Een manier om de suikers in de druiven te concentreren, is door fruit te gebruiken waaruit water is verdampt. Druiven die lang aan de wijnstok blijven hangen, kunnen beginnen uit te drogen, dus het plukken van laat geoogste druiven kan ideaal zijn voor het maken van zoete wijn. Als alternatief leggen wijnmakers soms net geplukte, gezonde druiven uit in goed geventileerde, droge omstandigheden om verdamping aan te moedigen en de druiven uit te drogen voordat ze worden geperst voor de gisting. De beroemd intense zoete PX Sherry wordt op deze manier gemaakt, met behulp van zongedroogde Pedro Ximénez-druiven.
Edele rotting
Een andere belangrijke methode om de suikers te concentreren, is door gebruik te maken van schimmel, bekend als ‘nobele rot’ of ‘botrytis’, die gezonde druiven aan de wijnstok aantast. Nobele rot verzwakt de schil, waardoor het verdampingsproces van het druivenvlees wordt versneld en het fruit snel verschrompelt. De rot voegt zijn eigen unieke set van smaken toe aan de wijn en heeft zeer specifieke omstandigheden nodig om succesvol te groeien, daarom wordt het meestal alleen gebruikt bij meer premium zoete wijnen, zoals Sauternes en Beerenauslese. De schimmel tast ook niet gelijkmatig de trossen aan, dus de allerbeste zoete wijnen die op deze manier worden gemaakt, moeten druiven gebruiken die individueel met de hand van de wijnstok zijn geplukt.
Het bevriezen van druiven
De laatste methode om de suikers in de druiven te concentreren, is door het fruit veel langer dan normaal aan de wijnstok te laten hangen en de druiven in de winter te oogsten. Het water in de druiven bevriest tijdens extreme weersomstandigheden, dus het plukken en persen van de druiven in deze toestand maakt het gemakkelijk om ijskristallen te verwijderen, wat resulteert in een intens geconcentreerde suikerige druivensiroop. Omdat het sap is gemaakt van gezonde druiven (in plaats van druiven die zijn aangetast door rot), smaken deze wijnen puur en zijn de smaken uitgesproken. Wijnen die op deze manier worden gemaakt, worden Eiswein genoemd in Duitsland en Oostenrijk, of Icewine in Canada.
Methode 2, toevoegen van suiker tijdens de gisting
Versterkte wijn
Versterkte zoete witte wijn wordt gemaakt door het toevoegen van een sterke alcohol, meestal in de vorm van brandewijn, aan de gisting van de druiven. Dit proces, bekend als “versterking”, stopt de gisting voortijdig en behoudt een aanzienlijke hoeveelheid restsuiker in de wijn. De alcohol verhoogt ook het alcoholpercentage, waardoor de wijn een intensere smaak en een rijkere textuur krijgt. Het resultaat is een zoete wijn met een gebalanceerde zoetheid en een zachte, volle smaak. Versterkte zoete witte wijnen, zoals Port en Madeira, worden vaak als dessertwijnen geserveerd en zijn geliefd vanwege hun complexiteit en lange houdbaarheid. Bekende zoete witte wijnen die volgens dit principe worden gemaakt zijn Muscat wijnen uit onder andere Spanje (Moscatel), Portugal (Moscatel) en Frankrijk (Muscat de Lunel, Muscat de Beaumes de Venise).
Methode 3, toevoegen van suiker na de gisting
Het is absoluut tegen de regels om simpelweg suiker toe te voegen, maar er zijn natuurlijk zoete basiswijnen, zoals ongefermenteerd druivensap, die in plaats daarvan aan de wijn kunnen worden toegevoegd. Sommige zoete wijnen, zoals Cream, Pale Cream en Medium Sherries, worden gemaakt door een droge Sherry te nemen en zoete alcohol (PX Sherry) aan de mix toe te voegen. Het Sherry gebied is een van de weinige gebieden waar deze methode wordt toegepast. Maar wist je dat zoete Champagnes ook hun zoetheid verkrijgen door een likeurwijn toe te voegen na de gisting? Dus ondanks het feit dat het volgens de wet verboden is om dit bij gangbare rode en witte wijn toe te passen is het normaal om dit voor specifieke wijnen toe te passen.
Dit is de top 6 beste zoete witte wijn
1. Sauternes
Sauternes is een zoete witte wijn afkomstig uit de gelijknamige regio Sauternes in de Bordeauxstreek van Frankrijk. Wat Sauternes zo bijzonder maakt, is het unieke productieproces en de kenmerkende smaakprofielen.
De productie van Sauternes is gebaseerd op de nobele rotting, ook bekend als “pourriture noble”. Dit is een natuurlijk fenomeen waarbij de druiven worden aangetast door de schimmel Botrytis cinerea. Deze schimmel doorboort de druivenschil, waardoor het water in de druiven verdampt en de suikers, zuren en aroma’s geconcentreerd worden. De druiven worden pas geoogst wanneer ze hun maximale rijpheid hebben bereikt, meestal in de late herfst. Dit arbeidsintensieve oogstproces maakt Sauternes tot een kostbare en zeldzame wijn.
De smaak van Sauternes is rijk, vol en complex. Het heeft een diepe gouden kleur en een weelderig aroma van honing, abrikoos, perzik, exotische vruchten en bloemen. De zoetheid wordt mooi in balans gehouden door de frisse zuren, waardoor de wijn een heerlijk contrast biedt tussen zoet en zuur. Sauternes heeft ook een opmerkelijk lange afdronk, waarbij de smaken langzaam vervagen en evolueren.
Wat Sauternes nog meer bijzonder maakt, is zijn uitstekende bewaarpotentieel. Door de hoge suiker- en zuurgehaltes kan Sauternes decennia lang rijpen en ontwikkelt het complexere smaaklagen en aroma’s. Deze wijn is vaak een perfecte match met desserts, zoals crème brûlée, foie gras of blauwe kazen.
Al met al is Sauternes een wijn die wordt gewaardeerd om zijn unieke productieproces, complexe smaken en het vermogen om te rijpen. Het is een ware traktatie voor wijnliefhebbers over de hele wereld.
2. Eiswein
Eiswein is een heerlijke en zeldzame dessertwijn die afkomstig is uit Duitsland en Oostenrijk. Het unieke aan Eiswein is dat de druiven worden geoogst en geperst terwijl ze bevroren zijn, waardoor de natuurlijke suikers en aroma’s geconcentreerd worden. De bevroren druiven worden met de hand geplukt en snel geperst om een rijke en geconcentreerde zoetheid te behouden. Eiswein staat bekend om zijn intense smaakprofiel, met aroma’s van honing, rijpe vruchten en bloemen. Het is een kostbare en bijzondere wijn die vaak wordt gedronken als digestief of geserveerd wordt bij desserts vanwege zijn verfijning en zoetheid.
3. Beerenauslese en Trocken Beerenauslese
Beerenauslese is een zoete wijn van hoge kwaliteit die voornamelijk afkomstig is uit Duitsland en Oostenrijk. Het wordt geproduceerd door het selectief plukken van individuele overrijpe druiven die zijn aangetast door edele rotting, ook bekend als botrytis cinerea. Deze druiven bevatten geconcentreerde suikers en smaken. Beerenauslese biedt intense aroma’s van rijpe vruchten, honing en bloemen, en heeft een weelderige zoetheid met een goed gebalanceerde zuurgraad. Trocken Beerenauslese is een nog zeldzamere variant, waarbij de druiven volledig uitgedroogd zijn door edele rotting, waardoor ze een nog hogere concentratie aan suikers en smaken bevatten. Beide wijnen zijn gewilde dessertwijnen van buitengewone kwaliteit.
4. Tokaij Aszu
Tokaji Aszú is een beroemde zoete wijn afkomstig uit de regio Tokaj in Hongarije. Het unieke aan deze wijn is dat het wordt geproduceerd met behulp van druiven die zijn aangetast door de edele rotting, botrytis cinerea genaamd. Dit zorgt voor geconcentreerde suikers en smaken in de druiven. De Aszú-bessen worden handmatig geselecteerd en toegevoegd aan een basiswijn, waarna het geheel langzaam fermenteert en rijpt. Het resultaat is een wijn met een rijke en complexe smaak, gekenmerkt door tonen van gedroogd fruit, honing en specerijen. Tokaji Aszú staat bekend als een van ’s werelds grootste zoete wijnen.
5. Muscat wijnen
Muscat wijnen, zoals Muscat de Lunel, zijn afkomstig van de Muscat-druivenfamilie en staan bekend om hun aromatische karakter. Muscat de Lunel is een zoete witte wijn die voornamelijk wordt geproduceerd in de Languedoc-Roussillon regio in Frankrijk. De druiven worden gekenmerkt door hun opvallende muskaatgeur en smaak. De wijn heeft vaak een licht gouden kleur en biedt aroma’s van bloemen, citrusvruchten en muskaatdruiven. Muscat wijnen kunnen variëren van droog tot zoet, afhankelijk van de productiemethode. Ze worden gewaardeerd om hun levendige en expressieve karakter, waardoor ze perfect zijn als aperitief of bij desserts.
6. Moscato d’ Asti
Moscato d’Asti is een heerlijke Italiaanse witte wijn afkomstig uit de regio Piemonte. Het is gemaakt van de Muscat Blanc à Petits Grains-druiven en staat bekend om zijn lichte, sprankelende en zoete karakter. Moscato d’Asti heeft een lage alcoholpercentage en een levendige smaak met tonen van rijpe perziken, abrikozen, citrusvruchten en bloemen. Het heeft vaak een licht mousserende textuur en een verfrissende zuurgraad. Deze wijn wordt vaak genoten als aperitief, maar past ook goed bij fruitige desserts. Moscato d’Asti is geliefd vanwege zijn fruitige aroma’s, lichtheid en speelse bubbels.
Tot slot, wat is de beste zoete witte wijn?
Om antwoord te geven op deze vraag is het belangrijk om te weten waarom je de witte wijn aankoopt? Is het bedoeld voor een diner of om te bewaren? Ook zijn de zoete witte wijnen die we in dit artikel hebben besproken qua smaak ook zeer uiteenlopend. Zo is Moscato d’Asti een frisse mousserende wijn, terwijl Sauternes een hele zoete nectar is met enorm bewaarpotentieel. Voor het ontdekken van wijn geld dat het proeven en vergelijken van wijnen je kan leren wat je lekker vindt. Dus geniet van jouw heerlijke beste zoete witte wijn en cheers!